ઈન્દોરના એન્જિનિયરિંગના વિદ્યાર્થીઓએ રોડ અકસ્માતોને નિયંત્રિત કરવા માટે એક અનોખું એન્ટી સ્લીપ એલાર્મ ઉપકરણ બનાવ્યું છે. આ પહેરેલા વાહનના ચાલકને વાહન ચલાવતી વખતે આંખ મળી જાય તો માત્ર પાંચ સેકન્ડમાં વાહનના પૈડા થંભી જાય છે.વાસ્તવમાં દેશમાં જે રીતે માર્ગ અકસ્માતો વધી રહ્યા છે. આમાં લોકોનો જીવ બિનજરૂરી રીતે ખોવાઈ રહ્યો છે. મોટે ભાગે એવું જોવા મળે છે કે વાહનચાલકો મોડી રાત સુધી જાગીને વાહન ચલાવે છે.
આ દરમિયાન તેઓ આંખના પલકારામાં માર્ગ અકસ્માતનો ભોગ બને છે. આવી સ્થિતિમાં અનેક લોકો જીવ ગુમાવે છે. આ ઘટનાઓને ધ્યાનમાં રાખીને, ઇન્દોરની SGSITS કૉલેજમાંથી ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયરિંગ કરી રહેલા વિદ્યાર્થીઓએ એક એવું ઉપકરણ તૈયાર કર્યું છે, જે માર્ગ અકસ્માતોને ઘટાડી શકે છે.
કાર જોતાં જ અટકી જાય છે
SGSITS કૉલેજના B.Tech બીજા વર્ષના ઈલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયરિંગના વિદ્યાર્થીઓની પાંચ સભ્યોની ટીમે બનાવેલા ઉપકરણને તેમણે ડ્રાઈવર્સ માઈનોર પ્રોજેક્ટ માટે એન્ટિ-સ્લિપ એલાર્મ નામ આપ્યું છે. ડ્રાઇવરે આ ઉપકરણના સેન્સર સાથે ફીટ કરેલા ચશ્મા પહેરવાના રહેશે. આ પછી, ડ્રાઇવિંગ કરતી વખતે જેમ જ ડ્રાઇવરની આંખો એન્ટી સ્લીપમાં હોય છે, તો તરત જ ડ્રાઇવર દ્વારા લગાવવામાં આવેલા એન્ટી સ્લીપ ઇયર સેન્સર ચશ્મા આંખોને સેન્સ કરીને રિલે મોડ્યુલને એક્ટિવેટ કરે છે. આંખ સાથે અથડાતાં જ તે સક્રિય થઈ જાય છે અને એલાર્મ વાગવા લાગે છે. પાંચ સેકન્ડ પછી વાહનનું પૈડું અટકી જાય છે. તેનાથી અકસ્માતની શક્યતાઓ ઘટી જાય છે.
પાંચ વિદ્યાર્થીઓની ટીમ દ્વારા બનાવવામાં આવેલ છે
પ્રોજેક્ટ મેકર અભિજ્ઞાન પુરોહિતે જણાવ્યું કે અમે એન્ટી સ્લિપ ચશ્મા બનાવ્યા છે. આનો ઉપયોગ કરીને, ડ્રાઇવર નિદ્રા લે કે તરત જ બઝર વાગે છે, પછી પણ જો ઊંઘ ન ખુલે તો વાહન તરત જ બંધ થઈ જશે. તે પાંચ સભ્યોની ટીમ દ્વારા બનાવવામાં આવે છે. તેને બનાવવામાં લગભગ 20 થી 25 દિવસનો સમય લાગ્યો હતો. હાલમાં, તે ફક્ત નાના પાયે બનાવવામાં આવ્યું છે. બાદમાં તેમાં લગાવવામાં આવેલા એન્ટી સ્લિપ ગ્લાસને વાયરલેસ બનાવવામાં આવશે.
એક પ્રસંગ પરથી વિચાર આવ્યો
તેને બનાવવાના હેતુ અંગે અભિજ્ઞાન પુરોહિતે જણાવ્યું કે હું શોભપુર હોશંગાબાદનો રહેવાસી છું. થોડા દિવસો પહેલા ત્યાં એક ઘટના બની હતી. અકસ્માત વહેલી સવારે થયો હતો કારણ કે ડ્રાઈવર ઊંઘી ગયો હતો. ત્યારથી મારા મગજમાં આવા કેટલાક પ્રોજેક્ટ પર જ કામ કરવાનું હતું અને મારા મનમાં એક નાનો પ્રોજેક્ટ બનાવવાનો વિચાર આવ્યો. આ પછી મેં મારા સાથીદારો સાથે વાત કરી, તેઓએ પણ આ પ્રોજેક્ટ બનાવવામાં સહયોગ આપ્યો, ત્યારબાદ તે તૈયાર થયો.
આઠસો રૂપિયાનો ખર્ચ
વિદ્યાર્થીઓએ જણાવ્યું કે તેને બનાવવા માટે લેવામાં આવેલી પહેલમાં મૂળભૂત ઘટકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. આમાં, ઇયર સેન્સરમાં રિલે મોડ્યુલ સ્વીચનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે, જે ઇલેક્ટ્રિકલી કામ કરે છે. ટાઈમર આઈસીનો ઉપયોગ થાય છે. તેની સાથે નિયમિત વીજ પુરવઠો સ્થાપિત કરવામાં આવ્યો છે. આમાં કુલ 800 રૂપિયા સુધીનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે આમાં વધુ સંશોધન કરવું પડશે. જ્યારે અમે ફાઈનલ કરીશું, ત્યારે અમે જઈને કોઈ કંપનીને જણાવીશું. અમારો પ્રયાસ તેને વાયરલેસ બનાવવાનો છે અને તેને શક્ય તેટલા નાનામાં રૂપાંતરિત કરવાનો છે.
લોકોનું જીવન બનાવવાનો હેતુ
વિદ્યાર્થીઓએ કહ્યું કે અમારા તમામ સાથીઓની એક જ વિચારસરણી છે કે દેશભરમાં જે અકસ્માતો થાય છે તેનાથી લોકોના મૃત્યુમાં ઘટાડો થાય છે. ઉલ્લેખનીય છે કે માર્ગ અકસ્માતોને લઈને કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકાર દ્વારા જે રીતે જાગૃતિ અભિયાન ચલાવવામાં આવે છે, પરંતુ તેમ છતાં માર્ગ અકસ્માતો અટકવાનું નામ નથી લઈ રહ્યા. સરકારથી બે ડગલાં આગળ આવીને વિદ્યાર્થીઓએ રોડ અકસ્માતને રોકવા માટે એક ઉપકરણ બનાવ્યું છે. વિદ્યાર્થીઓનો દાવો છે કે આના ઉપયોગથી અકસ્માતોને અમુક અંશે ઘટાડી શકાય છે.