આ વૃક્ષની સુરક્ષા માટે સરકારે ખર્ચ્યા 64 લાખ રૂપિયા, જાણો શું છે ખાસ?

મધ્યપ્રદેશના સાંચીથી એક અનોખી ઘટના સામે આવી છે, જ્યાં સરકારે બોધિ વૃક્ષની સુરક્ષા માટે 64 લાખ રૂપિયા ખર્ચ્યા છે. વાસ્તવમાં આ વૃક્ષનું ઐતિહાસિક મહત્વ ઘણું વધારે છે અને તેનો ઈતિહાસ અઢી હજાર વર્ષ જૂનો છે. યુનિફોર્મધારી સશસ્ત્ર પોલીસ 24 કલાક વૃક્ષની રક્ષા કરે છે. જંતુઓના કારણે તાજેતરના વૃક્ષને અસર થઈ રહી છે. આવી સ્થિતિમાં આ વૃક્ષને બચાવવાની કવાયત તેજ થઈ ગઈ છે.

આ વૃક્ષનો ઈતિહાસ 2500 વર્ષ પહેલા શરૂ થાય છે. મહાત્મા બુદ્ધને બોધગયામાં એક વટવૃક્ષ નીચે જ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું. તે પછી, સનાતન ધર્મ સિવાય, બૌદ્ધ ધર્મમાં પણ વટવૃક્ષનું મહત્વ વધ્યું. બૌદ્ધ અનુયાયીઓ આ વૃક્ષની પૂજા કરવા લાગ્યા અને મોટાભાગના બૌદ્ધ સ્થળોએ આ વૃક્ષ વાવવામાં આવ્યું. લગભગ 269 બીસીમાં અશોક દ્વારા બૌદ્ધ ધર્મ અપનાવ્યા પછી, સાંચી ખાતે એક સ્તૂપ બનાવવામાં આવ્યો અને બૌદ્ધ ધર્મના વિશ્વવ્યાપી પ્રચારને વેગ મળ્યો. અશોકે પોતાના દૂતોને શ્રીલંકા મોકલ્યા.

ઐતિહાસિક માહિતી અનુસાર સાંચીમાં વાવેલી વટની શાખા પણ અશોકે શ્રીલંકામાં મોકલી હતી. ઘણા ઐતિહાસિક સ્ત્રોતોમાંથી માહિતી મળે છે કે અગાઉ અશોકે આ સ્થાન પર ધાર્મિક સ્થળની સ્થાપના કરી હતી અને આ વૃક્ષની પૂજા પણ શરૂ થઈ હતી. અશોકે આ બોધિ વૃક્ષની એક શાખા શ્રીલંકાના રાજા દેવનમ્પિયા તિસાને મોકલી હતી. શ્રીલંકાના રાજાએ પોતાની રાજધાની ઔરંધપુરામાં આ શાખા વાવી હતી.

શ્રીલંકાના રાષ્ટ્રપતિ મહિન્દા રાજપક્ષે વર્ષ 2012માં ભારતની મુલાકાતે આવ્યા હતા. રાજપક્ષે પોતાની સાથે ઐતિહાસિક વટવૃક્ષની છાયામાં ઉગેલી ઝાડની એક ડાળી લઈને આવ્યા હતા. એવું કહેવાય છે કે રાજપક્ષે જે ડાળી લઈને આવ્યા હતા તે અશોક દ્વારા ભેટમાં આપેલા બોધિ વૃક્ષના વંશનું વૃક્ષ હતું. તે સમયે તેમણે સીએમ શિવરાજ સિંહ ચૌહાણની હાજરીમાં સલામતપુરમાં આ વૃક્ષનું વાવેતર કર્યું હતું. જે બાદ આ વૃક્ષની સુરક્ષા વ્યવસ્થાએ ચાંપતી નજર કરી હતી. રાજ્યએ અત્યાર સુધીમાં વૃક્ષોના સંરક્ષણ અને પાણી પાછળ રૂ. 64 લાખનો ખર્ચ કર્યો છે. ચાર હોમગાર્ડ ઝાડ પાસે 24 કલાક તૈનાત હોય છે.