આ વખતે અક્ષય તૃતીયા 22 એપ્રિલે છે. છેલ્લા 4 દિવસથી કુણાલના ઘરે એક જ પ્લાનિંગ ચાલી રહ્યું છે કે કઇ જ્વેલરી ખરીદવી. બીજી તરફ, કુણાલ વિચારી રહ્યો છે કે તેણે સોનું ખરીદવું જોઈએ, પરંતુ જ્વેલરી નહીં, કારણ કે રોકાણની દ્રષ્ટિએ તેમાં નુકસાન વધુ છે, નફો ઓછો છે. હવે તે સમજી શકતો નથી કે તેની પત્નીને આ કેવી રીતે સમજાવવું. તો અમે આવા લોકોને મદદ કરીએ છીએ, ચાલો તમને સમજાવીએ…જ્યારે પણ અમે અમારા પડોશના જ્વેલર પાસે ઘરેણાં, સિક્કા અથવા અન્ય કોઈ વસ્તુ ખરીદવા જઈએ છીએ, ત્યારે તે અમને કહે છે કે અમને પાછા ફરતી વખતે તેમાંથી 90 ટકા કે તેથી ઓછા મળશે. બીજી બાજુ, જો આપણે બ્રાન્ડેડ સ્ટોરમાંથી જ્વેલરી ખરીદવા જઈએ, તો તેઓ અમારી પાસેથી સોનાની કિંમત પ્રમાણે ટકાવારીમાં મેકિંગ ચાર્જ વસૂલ કરે છે. તેથી ગોલ્ડ જ્વેલરીમાં રોકાણ કરવાના ગેરફાયદા અહીંથી શરૂ થાય છે.
સોનાને સોનાના દાગીનામાં રૂપાંતરિત કરવું એ કપરું કામ છે. સાથે જ તેને બનાવવામાં ઘણો બગાડ પણ થાય છે. એટલા માટે કોઈ પણ ઝવેરી પોતાના ખિસ્સામાંથી આ માટે ચૂકવણી કરતો નથી, તેના બદલે તે મેકિંગ ચાર્જને કાપીને અથવા જૂનું સોનું ખરીદીને આની ભરપાઈ કરે છે. જૂના જમાનામાં સોનાની શુદ્ધતા પણ આ બાબતમાં મોટી સમસ્યા હતી, પરંતુ હવે બજારમાં હોલમાર્ક જ્વેલરીનો ટ્રેન્ડ ચાલી રહ્યો છે.
હવે ભારતમાં બ્રાન્ડેડ જ્વેલર્સ સોનાના સિક્કા પર 3 ટકા મેકિંગ ચાર્જ લે છે અને બાકીના દાગીનાના પ્રકાર પર 25 ટકા સુધીનો ચાર્જ લે છે. તે જ સમયે, સ્થાનિક જ્વેલર્સ પણ જૂનું સોનું ખરીદવા માટે 10 ટકા સુધી કાપે છે અથવા 5 થી 7 ટકા વેસ્ટેજ ચાર્જ લે છે. તેથી, જ્યારે તમે સોનાના દાગીનાને રોકાણના દૃષ્ટિકોણથી જુઓ છો, ત્યારે તમારે મેકિંગ ચાર્જ અથવા વેસ્ટેજ ચાર્જનું નુકસાન સહન કરવું પડશે. જ્યારે તમે મુશ્કેલીના સમયે આ ઘરેણાં ઝવેરીને લઈ જાઓ છો, ત્યારે તેઓ આ ચાર્જ કાપીને તમને આપે છે. સોનાની કિંમત આપે છે. સામાન્ય રીતે, સોનાના ભાવમાં થોડા વર્ષોમાં વધારો થાય છે, તેથી લોકો વિચારે છે કે તેઓને સોનાના દાગીના પર વધેલો દર મળશે, પરંતુ ચાર્જીસની ખોટ તમારા રોકાણ પરનું વળતર (RoI) ઘટાડે છે.
હવે વાત કરીએ ગોલ્ડ બોન્ડની, સરકારે ભૌતિક સોનાની માંગ ઘટાડવા માટે જ સોવરિન ગોલ્ડ બોન્ડ શરૂ કર્યા હતા. તેનો હેતુ દેશમાં સોનાની આયાત ઘટાડવાનો પણ છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંક દર વર્ષે અનેક તબક્કામાં ગોલ્ડ બોન્ડ જારી કરે છે. આમાં એક સામાન્ય માણસ 1 ગ્રામ સોનાની કિંમતથી લઈને 4 કિલો સુધીનું રોકાણ કરી શકે છે. તે કોઈપણ બેંક અથવા પોસ્ટ ઓફિસમાંથી લઈ શકાય છે.