ઠગોએ છેતરપિંડી કરવા માટે પણ નવી રીતો શોધી કાઢી છે. તેઓ સાયબર છેતરપિંડી કરવા માટે નવી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરે છે. અહીં તમને કેટલાક એવા કિસ્સાઓ વિશે જણાવવામાં આવી રહ્યું છે જેમાં લોકો સાથે છેતરપિંડી કરવામાં આવી હતી. આવી સ્થિતિમાં તમારે પણ સાવધાન રહેવું જોઈએ અને એ કામ ન કરવું જોઈએ જે ભૂલથી પણ લોકોએ કરી લીધું હોય. દેશમાં સાયબર ફ્રોડના કિસ્સાઓ સતત વધી રહ્યા છે. કેસ કેવી રીતે વધી રહ્યા છે, તમે એ વાત પરથી અંદાજ લગાવી શકો છો કે છેલ્લા એક વર્ષમાં https://cybercrime.gov.in/ પર 20 લાખથી વધુ ફરિયાદો નોંધાઈ છે અને 40 હજાર FIR નોંધાઈ છે.
સતત વધી રહેલા કેસોને લઈને તમારે પણ સાવધાન રહેવાની જરૂર છે. ડિજીટલ વિશ્વના આ યુગમાં બદલાતા સમય સાથે છેતરપિંડી કરવાની રીતો પણ બદલાઈ રહી છે. એક તરફ દેશમાં ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શન વધી રહ્યું છે તો બીજી તરફ ડિજિટલ ફ્રોડના કેસ પણ વધી રહ્યા છે. અહીં અમે તમને 8 પ્રકારના સાયબર ક્રાઈમ અને તેના પીડિતોની કહાની જણાવી રહ્યા છીએ, જ્યાં તેમની સાથે લાખોની છેતરપિંડી થઈ હતી.
1- મૂવી રેટિંગના નામે :
થોડા દિવસો પહેલા નોઈડામાં એક મહિલાને મૂવી રેટિંગ આપવાના નામે આવો મેસેજ આવ્યો કે તેની સાથે 12 લાખની છેતરપિંડી થઈ છે. મહિલાના મોબાઈલ પર એક મેસેજ આવે છે જેમાં તેને કહેવામાં આવે છે કે તે ઘરે બેસીને ફિલ્મોને રેટિંગ આપીને પૈસા કમાઈ શકે છે. આ મેસેજની જાળમાં તે એવી રીતે ફસાઈ ગઈ કે તેણે 12 લાખ રૂપિયાની રકમ ગુમાવી દીધી.સાયબર લૂંટારાઓએ મહિલાને એક લિંક મોકલી અને પૈસા મેળવવા માટે 30 વાર ક્લિક કરવાનું કહ્યું. લોભથી સ્ત્રીએ પણ એવું જ કર્યું. અગાઉ મહિલા પાસેથી 10 હજાર રૂપિયા લીધા હતા. આ પછી મહિલા પાસે આવી જ માંગણી કરીને 12 લાખ રૂપિયાની છેતરપિંડી કરી, પછી મહિલા પોલીસ પાસે ગઈ. પોલીસે અહીં એફઆઈઆર નોંધીને તપાસ શરૂ કરી છે.
2- ક્રેડિટ કાર્ડ રિવોર્ડ પોઈન્ટ :
દિલ્હીના રહેવાસી પ્રદીપ (નામ બદલેલ છે)ને અજાણ્યા નંબર પરથી ફોન આવ્યો, એક નામાંકિત બેંકની ઓફિસર તરીકે દેખાતી મહિલાએ તેની સાથે વાત કરવાનું શરૂ કર્યું. મહિલા પ્રદીપને કહે છે કે તમારા ક્રેડિટ કાર્ડ પર કેટલાક રિવોર્ડ પોઈન્ટ્સ છે, તે તરત જ રિડીમ કરવા પડશે, નહીં તો તે સમાપ્ત થઈ જશે. આ પછી પ્રદીપને એક લિંક મોકલવામાં આવે છે. પ્રદીપ ઉતાવળે લિંક પર ક્લિક કરે છે અને બધી વિગતો ભરે છે. સબમિશન સાથે, તેના ખાતામાંથી 22, 341 રૂપિયા કાપવામાં આવે છે. આ પછી જ્યારે પ્રદીપે બેંકમાં ફોન કર્યો તો ખબર પડી કે આ સાયબર ફ્રોડ છે. સદનસીબે આ કેસમાં, પોલીસે ફરિયાદ મળતાં જ તાત્કાલિક કાર્યવાહી કરી અને મોબાઈલ નંબરોના સીડીઆર કાઢીને આરોપી મહિલાને પકડી પાડી. આ મહિલાએ નકલી વેબસાઇટ પરથી લોકોને લિંક મોકલીને 25 લાખની છેતરપિંડી કરી હતી.
3- વીજ બિલ હોલ્ડ :
નોઈડામાં રહેતા એક વ્યક્તિએ વીજળી બિલના નામે એવી રીતે છેતરપિંડી કરી કે તેણે 25 લાખ રૂપિયા ગુમાવ્યા. નોઈડાના રહેવાસી પુરણ જોશીને મેસેજ મળ્યો કે તેણે વીજળીનું બિલ જમા કરાવ્યું નથી, જેના કારણે રાત્રે 9 વાગ્યાથી તેમનો વીજળીનો પુરવઠો બંધ થઈ જશે. તેણે મેસેજ પર આપેલા નંબર પર કોલ કર્યો જ્યાં ગુંડાઓએ તેને પહેલા Anydesk એપ ડાઉનલોડ કરી અને પછી તેનો ફોન હેક કરીને 27 લાખ રૂપિયા લઈ ગયા. આ માત્ર નોઈડાનો મામલો નથી, પરંતુ દેશના ઘણા ભાગોમાં આવા મેસેજ દ્વારા ઘણા લોકો સાથે છેતરપિંડી થઈ છે.ખાસ વાત એ છે કે જે નંબર પરથી મેસેજ મોકલવામાં આવે છે તેના પર વીજળી વિભાગનો લોગો રાખવામાં આવે છે.
4- એટીએમ બ્લોક :
એટીએમ દ્વારા અનેક રીતે છેતરપિંડી થઈ રહી છે. હાલમાં જ મધ્યપ્રદેશના સાગરમાં એક વ્યક્તિ એટીએમમાંથી પૈસા ઉપાડવા ગયો ત્યારે તેનું કાર્ડ મશીનમાં ફસાઈ ગયું. આ પછી તેણે ત્યાં આપેલા કસ્ટમર કેર નંબર પર ફોન કર્યો, તેને કહેવામાં આવ્યું કે કાર્ડ મશીનમાં છોડી દો, સવારે તે એન્જિનિયરને તે કાઢી લેવા માટે મળશે. આ પછી જ્યારે તે ઘરે પરત ફર્યો તો તેના ખાતામાંથી 51 હજાર રૂપિયા ઉડી ગયા. વાસ્તવમાં, અહીં ઠગોએ બેંકના કસ્ટમર કેર નંબરને બદલે એટીએમ પર પોતાનો નંબર લગાવી દીધો હતો. આવા કિસ્સાઓમાં, એવું સામે આવ્યું છે કે ઠગ માનવરહિત એટીએમ મશીનોના એટીએમ કાર્ડ રીડર પર ફેવીક્વિકના થોડા ટીપાં નાખે છે અને પછી સહાય માટે તેમનો નંબર ત્યાં પેસ્ટ કરે છે. જ્યારે લોકો પૈસા ઉપાડવા આવે છે, ત્યારે તેમનું કાર્ડ ફસાઈ જાય છે અને પછી તેઓ આપેલા નંબર પર ફોન કરે છે. જ્યાં બેંક અધિકારીઓના રૂપમાં ઠગ લોકો આવે છે અને પીડિતનો પીન નંબર પૂછીને એટીએમ બદલીને છેતરપિંડી કરે છે.
5- ઘરેથી કામ કરો :
થોડા સમય પહેલા ફરીદાબાદની એક મહિલાએ સોશ્યિલ મીડિયા પર એક જાહેરાત જોઈ હતી જેમાં વર્ક ફ્રોમ હોમ દ્વારા દરરોજ હજારો રૂપિયા કમાવવાનું વચન આપવામાં આવ્યું હતું. જ્યારે તેણે લિંક પર ક્લિક કરીને આપેલા નંબર પર સંપર્ક કર્યો ત્યારે તેને હજારો રૂપિયા કમાવવાની લાલચ આપવામાં આવી હતી, પરંતુ તે પહેલાં કેટલાક પૈસા જમા કરાવવાના રહેશે. આ પછી મહિલાનો વિશ્વાસ જીતવા માટે તેના વોલેટમાં કેટલાક પૈસા પણ મુકવામાં આવ્યા હતા. ત્યારબાદ બાદમાં વધુ પૈસાની માંગણી કરી મહિલા સાથે રૂ.1.25 લાખની છેતરપિંડી કરવામાં આવી હતી. બાદમાં, જ્યારે પોલીસે તપાસ શરૂ કરી, ત્યારે એક નકલી ગેંગનો પર્દાફાશ થયો અને તેમની પાસેથી ઘણા મોબાઈલ ફોન અને 64 હજાર રૂપિયા રોકડા મળી આવ્યા.
6- Paytm દ્વારા છેતરપિંડી :
જો તમને તમારા પેટીએમમાં ક્યારેય ભૂલથી પૈસા આવી જાય અને તે પછી કોલ આવવા લાગે, તો તમને એલર્ટ કરવામાં આવશે. આવી જ એક OLX છેતરપિંડી દિલ્હીના રહેવાસી રૂપેશ કુમાર સાથે થઈ હતી અને તેની સાથે 21,000 રૂપિયાની છેતરપિંડી કરવામાં આવી હતી. રૂપેશ કુમારે OLX પર વોશિંગ મશીન વેચવા માટે જાહેરાત આપી હતી. થોડી જ વારમાં, એક ખરીદનાર તરફથી મેસેજ આવ્યો કે તે તેને ખરીદવા માંગે છે. વોશિંગ મશીન માટે પેમેન્ટ પેટીએમ દ્વારા કરવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું. ટેસ્ટ કરાવવાના નામ પર તે વ્યક્તિએ રૂપેશ કુમારને 2 રૂપિયા મોકલ્યા અને અહીંથી પણ 2 રૂપિયા મોકલવાનું કહ્યું. આ પછી ગુંડાએ રૂપેશ પાસેથી લગભગ 20 હજાર રૂપિયા માંગ્યા અને ત્યાંથી કોઈ રકમ આવી નહીં. આ પછી જ્યારે રૂપેશ પોલીસ સ્ટેશન પહોંચ્યો તો જાણવા મળ્યું કે Paytm એકાઉન્ટ તીન પત્તીના નામે છે.
7- ન્યુડ વોટ્સએપ કોલ :
22 માર્ચ, 2023ના રોજ દેહરાદૂનમાં રહેતા એક વ્યક્તિને અજાણ્યા નંબર પરથી વીડિયો કોલ આવ્યો. તે ફોન ઉપાડતા જ તેની સામે એક છોકરી દેખાય છે જે અચાનક તેના કપડા ઉતારવા લાગે છે. વ્યક્તિ ફોનને ડિસ્કનેક્ટ કરે છે. લગભગ અડધા કલાક પછી વ્યક્તિના મોબાઈલ પર એક મોર્ફેડ વીડિયો આવે છે, જેને જોઈને વ્યક્તિ ચોંકી જાય છે. આ પછી વીડિયો વાયરલ કરવાની ધમકી આપી બ્લેકમેલિંગનો ખેલ શરૂ થાય છે. વીડિયો ડિલીટ કરવાના નામે પહેલા 35000 અને પછી 86000 રૂપિયાની માંગણી કરવામાં આવે છે. સીબીઆઈ અધિકારીના નામે અત્યાર સુધીમાં 1.21 લાખ ગુમાવનાર વ્યક્તિના વોટ્સએપ પર નકલી કાર્ડ મોકલવામાં આવે છે. કાર્યવાહી કરવાની વાત કરી દોઢ લાખની માંગણી કરી છે. આ દરમિયાન જ્યારે કોઈ જાણકાર વ્યક્તિને ખબર પડી તો તેણે તે વ્યક્તિને સમજાવ્યું, ત્યારબાદ વ્યક્તિને ખબર પડી કે તેની સાથે છેતરપિંડી થઈ છે.
8- મુંબઈ પોલીસના નામે છેતરપિંડી :
થોડા દિવસો પહેલા દિલ્હીના રહેવાસી વીરેન્દ્રનો ફોન આવ્યો હતો જેમાં તેને કહેવામાં આવ્યું હતું કે તે કુરિયર કંપનીથી વાત કરી રહ્યો છે. સામેની વ્યક્તિએ કહ્યું કે તમે મુંબઈથી વિદેશ મોકલેલા કુરિયરમાં ડ્રગ્સ, ગેરકાયદેસર સિમ કાર્ડ અને પાસપોર્ટ મળી આવ્યા હતા. જેના કારણે તેને જપ્ત કરવામાં આવ્યો છે. અહીં વીરેન્દ્રએ સતર્કતા બતાવી અને ઠગને પૂછ્યું કે તેણે પાર્સલ બિલકુલ મોકલ્યું નથી, તો ઠગ (બનાવટી ગ્રાહક સંભાળ)એ કહ્યું કે લાગે છે કે તમારા અંગત દસ્તાવેજોનો દુરુપયોગ થયો છે.
આ પછી તેણે કહ્યું કે તમારો કોલ મુંબઈ સાયબર ક્રાઈમ પોલીસ સ્ટેશનમાં ટ્રાન્સફર થઈ રહ્યો છે. કોલ હોલ્ડ કર્યાની થોડીક સેકન્ડો પછી વીરેન્દ્રનો કોલ ટ્રાન્સફર થાય છે.કોલર પોતે મુંબઈ પોલીસ અધિકારી હોવાનો દાવો કરીને તેને ડરાવવા અને છેતરવાનો પ્રયાસ કરે છે. પરંતુ વિરેન્દ્રએ ઉલટું ગુંડાઓને મૂંઝવી નાખ્યા. આ પછી ગુંડાઓ નારાજ થઈ ગયા અને પોતાનો અસલી ચહેરો બતાવતા કહ્યું- હિંમત હોય તો પકડો.
ફરિયાદ કેવી રીતે કરવી :
જો કોઈ અજાણ્યા નંબર પરથી ચેટિંગ કે ફ્રેન્ડશિપની ઓફર આવી રહી હોય તો સાવધાન થઈ જાવ અને તરત જ નંબર બ્લોક કરી દો. જો ઉપરોક્તમાંથી કોઈ પણ ઘટના તમારી સાથે બને, તો તમે કૉલ કરીને સાયબર ક્રાઈમ ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો. આ માટે, તમારે તમારા ફોનમાંથી ફક્ત 1930 નંબર પર કૉલ કરવો પડશે અને સાયબર ક્રાઇમ વિશે સંપૂર્ણ માહિતી આપવી પડશે, આની મદદથી તમે સાયબર છેતરપિંડીના પૈસા પણ મેળવી શકો છો.
