નાની ઉંમરે હાર્ટ એટેકથી મૃત્યુ પામનારાઓની સંખ્યા દિવસેને દિવસે વધી રહી છે. રાજનીતિ અને મનોરંજન જગત સાથે જોડાયેલી સોનાલી ફોગાટનું મંગળવારે હાર્ટ એટેકના કારણે નિધન થયું હતું. 41 વર્ષની સોનાલી બિગ બોસ 14ના શોમાં પણ જોવા મળી હતી. તાજેતરના વર્ષોમાં, સિદ્ધાર્થ શુક્લા, જેઓ નાની ઉંમરે બિગ બોસના સ્પર્ધક હતા, પ્રખ્યાત ગાયક કેકે અને કન્નડ ફિલ્મ સ્ટાર પુનીત કુમારનું પણ હાર્ટ એટેકના કારણે નિધન થયું છે. સોનાલી ફોગાટના નિધન બાદ બોલિવૂડ અને રાજકીય જગતમાં શોકની લહેર છે.
આ સાથે ફરી એક વખત સવાલો ઉઠવા લાગ્યા છે કે લોકો નાની ઉંમરમાં જ હૃદયની ગંભીર બિમારીઓનો શિકાર કેમ બની રહ્યા છે? સોનાલી ફોગાટના હાર્ટ એટેકથી મૃત્યુએ પણ લોકોને મહિલાઓમાં હાર્ટ એટેકના જોખમ વિશે વિચારવા મજબૂર કરી દીધા છે. અભ્યાસો દર્શાવે છે કે ધમનીમાં કોઈ ગંભીર અવરોધ વિના પુરુષો કરતાં સ્ત્રીઓને હાર્ટ એટેક આવવાની શક્યતા વધુ હોય છે.
આ સિવાય સ્વાસ્થ્ય નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે સ્ટ્રેસ, હાઈ બ્લડ પ્રેશર, કોલેસ્ટ્રોલ જેવી અન્ય ઘણી સ્થિતિઓ પણ હાર્ટ એટેકના કેસમાં વધારો કરવા માટેના પરિબળો હોઈ શકે છે. સોનાલીને બિગ બોસ શો દરમિયાન બ્લડપ્રેશર વધવાની સમસ્યા પણ થઈ હતી. ચાલો સમજીએ કે મહિલાઓમાં હાર્ટ એટેક આવવાના કારણો શું હોઈ શકે છે અને તેનાથી સુરક્ષિત રહેવા માટે કયા ઉપાયો કરવા જોઈએ?
જ્હોન હોપકિન્સ મેડિસિનના એક રિપોર્ટમાં સંશોધકોએ કહ્યું કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોના ડેટામાં આશ્ચર્યજનક ફેરફાર જોવા મળી રહ્યો છે. આમાં વૃદ્ધ લોકોની તુલનામાં 35-54 વર્ષની વયના લોકોમાં હાર્ટ એટેકના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. જ્હોન્સ હોપકિન્સ કોમ્યુનિટી ફિઝિશિયન-હાર્ટ કેરના કાર્ડિયોલોજિસ્ટ ડૉ. વર્જિનિયા કોલિવર કહે છે, “આ અવલોકનાત્મક અભ્યાસમાં જોવા મળ્યું છે કે યુવાન મહિલાઓને હાર્ટ એટેકનું જોખમ પણ વધુ હોય છે. આ માટે, અભ્યાસમાં વૈજ્ઞાનિકોએ કેટલાક જોખમોની રૂપરેખા આપી હતી.
જોકે પુરુષો અને સ્ત્રીઓ બંનેમાં છાતીમાં દુખાવો અથવા અસ્વસ્થતા હાર્ટ એટેકની મુખ્ય નિશાની માનવામાં આવે છે, તેમ છતાં તેના કેટલાક લક્ષણો પુરુષો કરતાં સ્ત્રીઓમાં અલગ હોઈ શકે છે, જેના પર ધ્યાન આપવું જરૂરી બની જાય છે.
- શરીરના ઉપરના ભાગોમાં દુખાવો અથવા અગવડતા (પીઠ, ગરદન, જડબા, હાથ અથવા પેટ)
- શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી અથવા ચક્કર.
- અતિશય પરસેવો
- થાક, ઉબકા અને ઉલટી
- નાની ઉંમરે હાર્ટ એટેકની સમસ્યા વધી જાય છે
જ્હોન હોપકિન્સનો અહેવાલ જણાવે છે કે જે સ્ત્રીઓ વધુ જન્મ નિયંત્રણ ગોળીઓનું સેવન કરે છે તેમને હૃદય અથવા પગમાં લોહીના ગંઠાવાનું જોખમ વધારે હોય છે, જે હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને હૃદયના રોગોનું જોખમ પણ વધારે છે. તેથી, જો તમને હાઈ બ્લડ પ્રેશર અથવા ગંઠાઈ જવાની સમસ્યા હોય તો આવી ગોળીઓ ટાળવી જરૂરી બની જાય છે.
આ સિવાય હાઈ કોલેસ્ટ્રોલ, સ્મોકિંગ અને બેઠાડુ જીવનશૈલી પણ મહિલાઓમાં હાર્ટ એટેકનું જોખમ વધારી શકે છે. ડાયાબિટીસ, સ્થૂળતા, હૃદય રોગનો પારિવારિક ઇતિહાસ અને આહારમાં વિક્ષેપ પણ આ જોખમને વધારી શકે છે.
હૃદય રોગ માટેના કેટલાક જોખમી પરિબળો તમારા નિયંત્રણની બહાર છે, જો કે હૃદયની તંદુરસ્તી સુધારવા માટે ઘણી વસ્તુઓ કરી શકાય છે. નિષ્ણાતો માને છે કે તંદુરસ્ત જીવનશૈલીમાં ફેરફાર દ્વારા હાર્ટ એટેક અને સ્ટ્રોકનું જોખમ 80 ટકા સુધી ઘટાડી શકાય છે. નિષ્ણાતો તમામ લોકોને નિયમિત કસરત સાથે ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલથી દૂર રહેવા અને તણાવની સ્થિતિને નિયંત્રિત કરવાની સલાહ આપે છે.